اولویت بندی حوضه های آبریز با استفاده از روش جدید فرآیند تحلیل شبکه ای فازی

Authors

سیده لیلا رضوی طوسی

دانشجوی فرادکتری/ گروه سازه های آبی دانشکده کشاورزی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران جمال محمد ولی سامانی

استاد / گروه سازه های آبی دانشکده کشاورزی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران هدایت فهمی

وزارت نیرو / معاونت آب و آبفا

abstract

منابع آب و خاک هر کشور از مهمترین منابع و زیربنای توسعه پایدار می باشند. حوضه آبریز نه تنها یک بخش هیدرولوژیکی است بلکه یک بخش اجتماعی، اقتصادی و زیست محیطی نیز می باشد که نقش مهمی در توسعه پایدار یک کشور دارد. در این راستا و بر اساس اهداف سند چشم انداز کشور در صنعت آب، راهبردهای مختلف مدیریت جامع نظام آب کشور تدوین شده اند. یکی از مسائل مهم برنامه جامع آب به ویژه در بخش تخصیص آب، مدیریت حوضه های آبریز و اولویت بندی آنها بر اساس راهبردهای بخش آب می باشد که با توجه به تعدد و تنوع راهبردها و همچنین ارتباطات پیچیده بین آنها، انجام این امر بسیار دشوار است. از جمله راهکارهای مؤثر در این زمینه، استفاده از روش های مختلف تصمیم گیری چندشاخص ه ای فازی می باشد. بنابراین، با توجه به اهمیت مسأله اولویت بندی حوضه های آبریز بحرانی کشور در بخش تخصیص آب در برنامه کلان ملی، در این تحقیق یک الگوریتم جدید بر اساس روش فرآیند تحلیل شبکه ای فازی و روش topsis فازی ارائه شده است که شامل استفاده از اعداد فازی مثلثی در الگوریتم تصمیم گیری می باشد. بر این اساس، 38 راهبرد بخش آب (s1, s2, …, s38) به عنوان زیر معیار در 10 بخش (c1, c2, …, c10) که به آنها خوشه گفته می شود، تقسیم بندی شدند. خوشه ها نیز زیر مجموع ه ای از معیارهای اصلی (اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی) می باشند. گزینه های مورد بررسی در این مقاله عبارتند از: حوضه های آبریز دریاچه ارومیه، اترک، سفیدرود، دریاچه نمک و زاینده رود. از آنجا که ورودی های مدل شامل عبارات بیانی تصمیم گیرنده می باشد، لذا استفاده از ریاضیات فازی امکان مدل کردن عدم قطعیت ها را فراهم می کند. یکی از مزایای مهم الگوریتم پیشنهادی جدید، استفاده از اعداد فازی مثلثی در تمام مراحل تصمیم گیری است. برای بررسی نحوه عملکرد مدل ارائه شده، نتایج بدست آمده از روش پیشنهادی با نتایج بدست آمده از روش anp مقایسه شدند. بر این اساس حوضه آبریز دریاچه ارومیه در رتبه اول و حوضه آبریز اترک در رتبه آخر قرار دارد. همچنین تحلیل حساسیت بر روی وزن خوشه ها انجام و چگونگی تأثیر آن در اولویت بندی حوضه های آبریز بررسی شد.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

اولویت بندی مدیریتی تعدادی از حوضه های آبریز کشور با استفاده از روش های فرایند تحلیل شبکه ای (ANP) و الگوریتم ترکیبی جدید بر اساس ANP-TOPSIS فازی

آب از محورهای اصلی توسعۀ پایدار و رکن اساسی آمایش سرزمین است و مدیریت پایدار کمی و کیفی منابع و مصارف آن، نقش مهمی در ارتقای بهداشت، رفاه اجتماعی و توسعۀ پایدار دارد. از طرف دیگر، با توجه به ارزش اجتماعی، اقتصادی، امنیتی، سیاسی و زیست­محیطی این مادۀ حیاتی، تصمیم­گیری و مدیریت در زمینۀ منابع آب بسیار مهم است. راهبردهای توسعۀ بلندمدت بخش آب کشور، گذشته از اینکه راهنمای مناسبی برای تدوین برنامه‌ها...

full text

اولویت بندی مدیریتی تعدادی از حوضه های آبریز کشور با استفاده از روش های فرایند تحلیل شبکه ای (anp) و الگوریتم ترکیبی جدید بر اساس anp-topsis فازی

آب از محورهای اصلی توسعۀ پایدار و رکن اساسی آمایش سرزمین است و مدیریت پایدار کمی و کیفی منابع و مصارف آن، نقش مهمی در ارتقای بهداشت، رفاه اجتماعی و توسعۀ پایدار دارد. از طرف دیگر، با توجه به ارزش اجتماعی، اقتصادی، امنیتی، سیاسی و زیست­محیطی این مادۀ حیاتی، تصمیم­گیری و مدیریت در زمینۀ منابع آب بسیار مهم است. راهبردهای توسعۀ بلندمدت بخش آب کشور، گذشته از اینکه راهنمای مناسبی برای تدوین برنامه ها...

full text

اولویت بندی پروژه های انتقال آب بین حوضه ای با استفاده از روش تصمیم گیری چندشاخصه ای گروهی فازی

یکی از مهمترین مسائلی که امروزه در زمینه منابع آب وجود دارد، کمبود آب است. چون امکان اجرای مالی تمام پروژه‌های مربوط به منابع آب، در یک بخش وجود ندارد، بنابراین ترتیب اجرای آنها بسیار مهم می‌باشد. در این تحقیق از یکی از روش‌های تصمیم‌گیری چندمعیاره فازی برای اولویت‌بندی برخی از پروژه‌های انتقال آب بین‌حوضه‌ای کارون بزرگ با درنظرگرفتن معیارهای مختلف، استفاده شده‌است و روش پیشنهادی Raj و Kumar بر...

full text

اولویت بندی عوامل موثر بر بازگشت مشتریان با استفاده از فرایند تحلیل شبکه فازی(FANP)و روش رتبه بندی(FVIKOR)

  در بازار رقابتی عصر حاضر،یکی از فاکتورهای مهم در سودآوری و به تبع آن ادامه حیات شرکتها،بازگشت مشتریان است،زیرا مشتریان وفادار سبب می شوند سوددهی از طریق تعهد دراز مدت افزایش و هزینه های به دست اوردن مشتریان جدید کاهش یابد.افزایش بازگشت مشتری به افزایش فروش،کاهش هزینه ها،پذیرش بالا رفتن قیمت و توصیه های شفاهی بدون هزینه مشتریان منجر می شود،بنابراین بررسی و تعیین اولویت برای ایجاد وفاداری در مش...

full text

پهنه بندی خطر حرکات توده‎ای با استفاده از روش منطق فازی (مطالعه موردی حوضه آبریز سیرا)

تهیه نقشه‎های پیش بینی وقوع حرکات توده‎ای، امروزه مورد توجه زمین شناسان و ژئومرفولوگ‎ها قرار گرفته است. این پژوهش با هدف شناسایی عوامل مؤثر در ایجاد پدیده حرکات توده‎ای و مشخص کردن مناطق دارای پتانسیل حرکات توده‎ای در حوضة آبخیز سیرا به روش فازی انجام شده است.  به این منظور، ابتدا مهمترین عوامل موثر در وقوع حرکات توده‎ای رخ داده در حوضه با توجه به نتایج حاصل از مطالعات و پژوهش‎های پیشین انجام ...

full text

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
تحقیقات منابع آب ایران

جلد ۱۱، شماره ۱، صفحات ۶۱-۷۲

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023